Modelrecht: regel het vooraf en pluk de vruchten
Om geregistreerd modelrecht, de bescherming van de uiterlijke vormgeving van uw uitvinding, tijdig te regelen moet u op uw qui-vive zijn. De indiening moet namelijk in orde zijn voor u ermee naar buiten treedt. En dat terwijl als u niets doet er automatisch een modelrecht ontstaat wanneer uw product op de markt komt. Waarom zou u dan toch kiezen voor geregistreerd modelrecht?
MODELRECHT: TWEE SMAKEN
Met modelrecht kunt u het ontwerp, de uiterlijke vormgeving of design van uw uitvinding beschermen. Een ander mag dit dan niet namaken. Er zijn twee smaken bij het modelrecht: ongeregistreerd en geregistreerd modelrecht.
Het ongeregistreerde modelrecht ontstaat automatisch wanneer uw product binnen de EU op de markt komt. Neem bijvoorbeeld het uiterlijk van een nieuw koffiezetapparaat dat u heeft ontwikkeld. Bij het verschijnen van het apparaat bent u automatisch drie jaar beschermd tegen copycats die willens en wetens uw design namaken. Daar hoeft u niets voor te doen behalve het op de markt te brengen in de EU. Lekker makkelijk. Of toch niet?
Bescherming via geregistreerd modelrecht, daarentegen, vraagt een indiening vooraf. U moet, samen met een modelgemachtigde, een modelaanvraag indienen met tekeningen die duidelijk het eigen karakter van het design van uw koffiezetapparaat laten zien. Als u eenmaal door deze procedure heen bent, zijn de mogelijkheden met een geregistreerd modelrecht in vrijwel alle gevallen beter dan ongeregistreerd modelrecht. Bent u dus vooraf op uw qui-vive dan plukt u daar later de vruchten van.
VOORDELEN GEREGISTREERD MODELRECHT
Drie jaar bescherming zonder er veel moeite voor te doen klinkt aantrekkelijker dan tijd en geld steken in een aanvraag voor geregistreerd modelrecht. Toch raad ik u van harte aan om dat wel te doen en voordat u uw product op de markt brengt goed na te denken over uw keuze. Ik leg u uit waarom.
Allereerst is drie jaar een krappe periode. Maar wat het vooral onvoordelig maakt om niet te registeren is dat u bij ongeregistreerd modelrecht moet aantonen dat een namaakversie van uw product echt ontleend is aan uw ontwerp. En dat is nog niet zo makkelijk. Een andere uitvinder kan hetzelfde idee hebben gekregen, het kan per ongeluk of toeval zijn dat het design hetzelfde lijkt. Mocht er sprake zijn van willens en wetens kopiëren, moet u dat alsnog juridisch bewijzen.
Bij geregistreerd modelrecht heeft u deze discussie niet. Of het nu per ongeluk of expres hetzelfde design is: u heeft de rechten. Een ander kan alsnog het op hetzelfde idee komen, maar u hoeft niet aan te tonen dat hij geïnspireerd is door u. Als de ander later is met het ontwerp, heeft die gewoon pech. Verder geldt het geregistreerd modelrecht 5 jaar, waarna u nog 4 keer kunt verlengen met 5 jaar, tot een maximum van 25 jaar.
RECHT AAN UW KANT
Het modelrecht geldt voor het design van alle gebruiksvoorwerpen: van tuinmeubels tot staafmixers en van draadloze oortelefoons tot opladers. Precies al die dingen die bijvoorbeeld via Bol.com te koop zijn via legio aanbieders. Met geregistreerd modelrecht stapt u makkelijker naar een partij als Bol.com met de afbeeldingen van uw geregistreerde modelrecht. Dan is het snel duidelijk dat de partij die hetzelfde koffiezetapparaat probeert te verkopen, het recht niet aan zijn kant heeft. Dat heeft u wel.
Webshops branden hun vingers niet zo graag aan dit soort gevallen van inbreuk en kijken daarom simpelweg naar wie het modelrecht heeft. De verkoper zonder geregistreerd modelrecht heeft dan vaak het nakijken.
MODELRECHT: MAAK EEN BEWUSTE KEUZE
In vrijwel alle gevallen is geregistreerd modelrecht de beste keuze. In de modebranche, waar grote aantallen kledingstukken per collectie op de markt worden gebracht, kiest men vaak voor ongeregistreerd modelrecht. Vanwege de grote aantallen en de korte tijd waarin een kledingstuk op de markt is, is dat een logische keuze. Voor het leeuwendeel van andere producten is dat het niet.
Wat u ook kiest, zorg dat u een bewuste keuze maakt. Tot een jaar na het verschijnen van uw product kunt u nog modelrecht aanvragen, tenzij een ander dat inmiddels gedaan heeft. Bepaal dus vooraf uw strategie, zodat u niet voor verrassingen komt te staan.